قارا یانوار (ژانویه سیاه)، روز ماتم آذربایجان

سال ۱۹۹۰ میلادی، شب ۱۹ ژانویه تا ۲۰، درست ۲۸ سال پیش مصادف با سال ۱۳۶۸ شمسی، ارتش شوروی به همراه باندهای ارمنی در یک اقدام وحشتناک تروریستی به قتل عام ملت تورک آذربایجان دست زدند.

سال ۱۹۹۰ سالی که به دنبال جریانات استقلال و حفظ تمامیت ارضی آذربایجان شمالی و طمع ارمنستان اشغالگر به خاک آن، تاریخ منطقه شاهد صفحه‌ای بود که هرگز با مشابه آن روبه‌رو نشده بود. شبی که در آن ارتش شوروی با همراهی ارمنی‌ها در مقابل آزادی و آزادگی ایستاد و دست به چنان عملیات تروریستی هولناکی زد که کوچه و میدان‌های باکو از شدت فاجعه لباس خون به تن کرد. در این روز فرزندان مشتاق و آزاده آ‌ذربایجان در برابر ظلم و استبداد ایستادند و با خون خود صفحه زررینی در تاریخ آذربایجان  خلق کردند. صفحه‌ای که دوستان به آن افتخار کردت و دشمنان حسادت خواهند نمود.

به فرمان میخائیل گورباچف و سیاست‌های تورک‌ستیزی دولت شوروی، آسیب‌های زیادی متحمل آذربایجان شد. هرچند که در این روز زنان و مردان و کودکان بی‌گناه زیادی بزرگترین سرمایه خود یعنی جانشان را از دست دادند، اما با این استقامت و بردباری و رشادت، غیورمردان صف‌شکن آذربایجانی استقلال و آزادی خود را به دست آوردند.

۲۰ ژانویه ۱۹۹۰، شاهد یکی از بزرگترین عملیات تروریستی بر علیه مردم بی‌دفاع آذربایجان توسط دولت شوروی سابق بوده که از آن به عنوان ژانویه سیاه (قارا یانوار) یاد می‌شود. ارتش شوروی با بسیج کردن نیروهای داخلی خود در باکو و تزریق نیروهای ارمنی در دستگاه نظامی، بر اساس یک برنامه از پیش تعیین شده با اهداف پلید بر علیه آزادی و انسانیت، دست به جنایت هولناکی زدند و نیت پلید خودشان را به دنیا نشان دادند و این روز در تاریخ آذربایجان به عنوان یک روز سیاه، ثبت شده است.

در این فاجعه تاریخی برای پیش بردن جنگ علیه ملت تورک، روحیه نیروها را تسخیر کرده بودند و به آنها  گفته بودند که “شما را برای دفاع از دولت روسیه به آنجا می‌بریم. ساکنان باکو دوستان شما را به طرز وحشینانه‌ای کشته‌اند”.

گفته می شود که در این فاجعه بیش از ۶۰ هزار سرباز برای فرونشاندان جریان استقلال‌طلبی ملت تورک آذربایجان شمالی شرکت کرده بود. در ۲۰ام ژانویه نیروهای سرکوب‌گر شوروی حتی آمبولناس‌ها و اکیب‌هایی که برای کمک به مجروح و امدادرسانی آمده بودند را به زیر آتش می‌گرفتند. در عرض چند روز ۱۳۷ نفر کشته شد و ۷۰۰ الی ۸۰۰ نفر هم  زخمی شدند.

از این  واقعه دردناک ۳۳ سال می‌گذرد اما این واقعه به یک جریان ماندگار و جاویدان در تاریخ آذربایجان تبدیل شد، چرا که این جریان باعث فروپاشی شوروی و استقلال آذربایجان شمالی شده و یک صفحه طلایی در تاریخ آذربایجان ثبت کرد.